เกมสร้างเมือง เล่นแล้วได้อะไร

  เกมสร้างเมือง เปิดหัวข้อมาก็ชวนปวดหัวเลยสำหรับใครหลาย ๆ คน ยกเว้นคุณจะเป็นคนชอบเล่นเกมการจำลองทำนั่นทำนี่อะไรหลาย ๆ อย่าง หรือที่เรียกกันว่า Simulation เกม เราจะจะได้เห็นกันเยอะไม่ว่าจะเป็นเกมจำลองผ่าตัวคนไข้อย่าง Surgeon Simulator ที่ชวนทำให้คนไข้ไม่รอดมากกว่า เกมจำลองการบริหารร้านกาแฟ บริษัท ร้านอาหาร หรือไม่ก็จำลองการทำอาหารเองเลย ไม่ก็ Two Point Hospital ที่ให้เราสร้างโรงพยาบาลของเราขึ้นมา และอื่น ๆ อีกมากมาย แต่เกมแบบนี้ค่อนข้างเป็นอะไรที่เฉพาะกลุ่มมาก ๆ เพราะมันก็ไม่ใช่เกมที่เล่นง่ายขนาดนั้น ขึ้นชื่อว่าสร้างเมืองหรือสร้างอะไรสักอย่างก็แปลว่าเราต้องมานั่งดูแลนั่นนี่เยอะแยะมากมาย แต่จริง ๆ แล้วเกมแบบนี้ให้อะไรเรามากกว่าแค่การได้เห็นเมืองสวย ๆ หรือสถานที่สวย ๆ ที่เราพัฒนามันขึ้นมาเท่านั้น วันนี้เราอยากจะมาแชร์จากประสบการณ์ว่าการเล่นเกมแนวบริหารสร้างเมือง มันให้อะไรกับเราบ้างที่จะเอาไปใช้ในชีวิตประจำวัน

ทำไมต้องเล่นเกมสร้างเมือง

  เกมสร้างเมืองสอนให้เรารู้จักการวางแผนจัดการ ทั้งเรื่องที่แทรกเข้ามาแบบด่วน ๆ และวางแผนสำหรับการขยับขยายให้ผู้คนสำหรับอนาคต ฟังแล้วอาจจะรู้สึกว่ามันยากจัง เล่นทำไมให้เหนื่อย เราจะมาแนะนำเทคนิคให้ จริง ๆ แล้วการบริหารอะไรขนาดใหญ่แบบนี้ไม่ได้แปลว่าเราต้องมานั่งดูอะไรที่มันเป็นชิ้นเล็ก ๆ ประกอบกันเพื่อให้ได้ชิ้นใหญ่อะไรขนาดนั้น แต่เราต้องมองภาพรวมขนาดใหญ่ว่ามีก้อนอะไรใหญ่ ๆ บ้างที่เราต้องจัดการ ส่วนเรื่องเล็ก ๆ จะเป็นเรื่องที่ตามมาทีหลัง และเราจะทำหรือไม่ทำก็ได้ และถ้าเราจะทำ ก็หลังจากที่เรามีเวลาว่างไม่ก็จัดการเรื่องใหญ่ ๆ ไปหมดแล้วนั่นเอง เทคนิคนี้แหละที่จะช่วยให้เรามองปัญหารอบตัวให้ดีขึ้นได้ เรามักจะกระวนกระวายกันเวลามีเรื่องประดังประเดเข้ามาหลายอย่าง เราอยากให้มองปัญหาเป็นก้อนขนาดใหญ่ แล้วไล่จัดการมันทั้งที่ขนาดมันใหญ่ ๆ นั่นแหละ แล้วหลาย ๆ เรื่องจะคลี่คลายลง และถึงตอนนั้น ค่อยไปจัดการกับอะไรเล็ก ๆ ดีกว่าเมื่อเราต้องการ

เกมสร้างเมือง มันสนุกตรงไหน

  แล้วมันสนุกตรงไหนล่ะกับการแค่สร้างเมืองเอาตึกมาวาง ๆ ต่อกัน หรือไม่ก็หาอะไรมาทำลายเมืองเราเล่น ๆ เช่นสั่งให้อุกกาบาตตก น้ำท่วม แผ่นดินไหว สุดแล้วแต่ที่เกมจะมอบอำนาจให้กับเรา แต่จุดที่ให้เราได้ซึมซับความสนุกจริง ๆ น่าจะเป็นเรื่องของการที่เราได้สร้างอะไรขึ้นมา แล้วเรารู้สึกว่าสิ่งนั้น ๆ มันได้มอบอะไรดี ๆ ให้กับผู้คน แม้มันจะเป็นแค่ในเกมก็ตาม การสร้างเมืองให้มีดีไซน์ที่สุดแปลกแหวกแนว หรือดูเท่ไม่ซ้ำใคร เพราะในชีวิตจริงมันอาจเกิดขึ้นไม่ได้ เราก็นำมาทำในเกมแทนเพื่อสนองความต้องการนั้น แต่มันจะรู้สึกสนุกกว่านั้นได้อีก ถ้าเราได้ทำเมืองที่ทั้งดูดีด้านการออกแบบ และการใช้งานจริงก็ยังได้ผล คนเรามักจะชอบการเล่นสนุกกับการจำลองอะไรต่าง ๆ และรู้สึกพึงพอใจทุกครั้งกับการทำบางสิ่งบางอย่างและมันได้ผล 

  ยกตัวอย่างเกมยุคเก่าที่อยู่กันมาอย่างยาวนานอย่าง Sim City ที่อยู่มานานเป็นเหมือนหนึ่งชื่อ เกมสร้างเมือง ที่ไม่พูดถึงไม่ได้ ตัวเกมให้เราเป็นท่านเทศมนตรีจัดการสร้างเมืองในระดับที่สร้างตั้งแต่ถนนยันระบบสาธารณูปโภคทุกอย่าง เพื่อดึงดูดให้คนเข้ามาอยู่อาศัยในเมืองเรา และให้มันได้เติบโตขึ้นไปเรื่อย ๆ เกมมีขอบเขตให้เราสรรรค์สร้างเมืองในขนาดสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาดประมาณหนึ่ง แล้วให้เราต่อถนนจากทางหลวงเข้ามาในเมือง แล้วเริ่มวางถนน พร้อมกับระบบประปา ไฟฟ้า ระบบระบายน้ำ หรือปัจจัยหลักที่ทำให้ผู้คนอยู่อาศัยได้ และเมื่อมีคนเริ่มแห่เข้ามาในเมืองของเรา นั่นหมายถึงภาษีที่เราจะได้รับเพื่อนำไปขยับขยายความยิ่งใหญ่ของเมืองเราต่อไป

  ณ ตรงจุดนี้แหละที่ความสนุกของเรามันเริ่มต้น เราได้สร้างสิ่งที่มันยิ่งใหญ่ จากจุดเริ่มต้นที่เล็กแค่นิดเดียว เวลาที่เราเดินทางผ่านการเติบโต เราก็ได้สนุกกับการได้เห็นสิ่งต่าง ๆ เคลื่อนที่ไป แล้วพอถึงจุดหนึ่งที่เรามองกลับไป เราจะได้เห็นว่าเรามาถึงจุด ๆ ที่เมืองของเราใหญ่ขนาดนี้ได้ ก็เพียงเพราะถนนสองเส้นแรกที่เราลากเข้ามาในเมืองเรา ถ้าไม่เชื่อ ลองเล่น เกมสร้างเมือง สักอัน แล้วถ่ายรูปบ่อย ๆ ดู ตั้งแต่เมืองเราที่มีแค่บ้านน้อย ๆ ไม่กี่หลัง ยันเมืองใหญ่ที่มีตึกระฟ้า สวนสนุก อุทยาน ไม่ก็สถานที่ท่องเที่ยวสวย ๆ ที่เราออกแบบเอง แถมยังอยู่ในเมืองที่เราสร้างมากับมือ นี่คือหนึ่งประสบการณ์ที่เราสามารถหาได้จากเกมสร้างเมืองแบบนี้ หรือถ้าคุณสนใจในตัวเลข การได้เห็นงบดุลบัญชีของเมืองของเรามีเงินเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ แต่ความสุขของประชากรมันเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน นั่นก็เป็นอีกหนึ่งความรู้สึกที่บอกว่า เมืองของเรามันอุดมสมบูรณ์ดีจริง และมอบความปิติยินดีเล็ก ๆ น้อย ๆ ให้เรา

ทำยังไงให้เล่น เกมสร้างเมือง ได้ผลจริง ๆ  

  เคยมีคำพูดที่ว่า “เริ่มต้นดีมีชัยไปกว่าครึ่ง” นี่คือคำพูดที่น่าจะถูกต้องและได้ผลที่สุดแล้วของการทำสิ่งใด ๆ ก็ตาม มันเกิดจากการวางแผนที่ดี ทั้งในอนาคตอันใกล้หรือไกล แต่อย่างไรก็ตาม สำหรับคนที่อยากสัมผัสประสบการณ์สร้างเมือง ไม่ว่าจะเป็นอะไรที่เราทำก็ตาม ครั้งแรก มันจะต้องล้มเหลว แปลก ๆ ผิดทิศทาง ไม่ก็ดูมั่ว ๆ เสมอ แต่นั่นแหละคือคำว่าประสบการณ์ คิดว่าคนเราทำทุกสิ่งให้ดีได้ตั้งแต่ครั้งแรกกันหมดเลยหรือ ไม่ใช่แบบนั้นหรอก อาจจะจริงแต่ก็ไม่ใช่กับทุกคน และคนส่วนใหญ่ก็ต้องอาศัยความถูกผิดจนมาถึงจุดนี้กันได้ทั้งนั้น เราขอแนะนำว่าให้ลองไปดูวีดีโอสอนก่อนเล่นในยูทูป มีทั้งภาษาไทยและจากต่างชาติที่คอยพูดให้คำแนะนำแม้แต่กับเวลาเล่นเกม ซึ่งบางคนก็เป็นถึงผู้เชี่ยวชาญในชีวิตจริง และมาพูดถึงความเป็นจริงที่เกิดขึ้นได้ในเกมให้เราฟัง นั่นคือความรู้จากผู้มากประสบการณ์ที่จะสอนให้เราแบบฟรี ๆ แต่ถ้าการนั่งดูแบบนี้ไม่ใช้สิ่งที่คุณชอบ เรามีแนวคิดง่าย ๆ ที่จะนำมาฝากกันแบบย่อ ๆ เผื่อมันจะเป็นประโยชน์และให้เราสร้างเมืองได้สนุกมากขึ้น

  การสร้างเมืองที่ดี เราก็แค่ต้องวางสิ่งของที่ต้องมี ไปไว้ในที่ ๆ มันควรจะอยู่ ยกตัวอย่างเทคนิคที่ว่านี้ได้ง่าย ๆ เช่น ถ้ารถติดบนถนน เราก็แค่ต้องสร้างถนนเพิ่ม แต่เราต้องดูด้วยว่ารถที่มันติดอยู่บนถนน เขาต้องการจะไปที่ไหน สิ่งที่เราต้องเพิ่มให้พวกเขา ก็คือเส้นทางอื่น ๆ ที่ไปถึงเป้าหมายได้เช่นกัน การที่รถมันติดอยู่บนถนนสองสามเส้น เพราะทุกคนมีจุดหมายเดียวกัน แต่ทางเลือกดันมีแค่ทางเดียว เทคนิคคือการมอบความเป็นไปได้ในการเข้าถึงโอกาศพวกนั้นซะ แล้วเราจะแก้ปัญหาตรงนั้นได้ หรือระบบระบายน้ำเสียหรือของเสีย เรารู้ดีว่าไม่อยากมีโรงเผาขยะหรือกองขยะใกล้บ้านเรา เพราะมันจะเหม็น หรือให้มีท่อระบายน้ำเน่าใกล้บ้าน ใครจะอยากอยู่แถวนั้น เพราะงั้น ย้ายของพวกนั้นไปไว้ไกล ๆ ไม่ก็เอาโซนที่อยู่ของเรานั่นแหละ ออกห่างจากที่แบบนั้น เทคนิคแค่นั้นมันก็เพียงพอแล้ว

  อีกอย่างของการสร้างเมืองที่ดี ก็คือการดูว่าเราต้องการอะไร เราต้องการน้ำ ต้องการไฟฟ้า เทคนิคมันก็ง่าย ๆ นั่นก็คือไปหามาให้พวกเขาสิ คนในเมืองจะเป็นคนบอกกับเราเองว่าต้องการอะไร เราแค่จัดแจงให้พวกเขา ในปริมาณและในสถานที่พอเหมาะ มันก็เรียบร้อย นี่คือสิ่งที่เรียกว่าเสียงตอบรับ เราจะฟังเสียงตอบรับนั้นแล้วนำไปทำตามหรือไม่ มันก็แล้วแต่เราแล้ว

แต่ถ้าคุณยังไม่รู้ว่าผู้คนต้องการอะไร เทคนิคคือแค่ลองนึกภาพตามความเป็นจริงในชีวิต เราอยากได้ความปลอดภัย เราจึงมองหาสถานีตำรวจหรือสถานีดับเพลิง หากเราป่วยขึ้นมาเราก็ต้องการหมอ และเราก็ต้องไปโรงพยาบาล เราต้องการสถานที่ ๆ จะให้ลูกของเราเรียนหนังสือ จัดหาโรงเรียนให้กับพวกเขา ความต้องการของตัวเราก็เหมือนกับความต้องการของคนส่วนรวม เราแค่เอาคอมมอนเซนส์ของเรามาใช้ แค่นั้นก็น่าจะเพียงพอให้เราสร้างเมืองให้อยู่ได้แล้ว และถ้าคุณเป็นคนชอบความสวยงามอีก ความคิดสร้างสรรค์ของคุณสามารถนำมันมาอยู่บนผังเมืองที่คุณร่างแบบขึ้นมาได้เช่นกัน หรือไม่ก็ไปหาเทคนิคการสร้างที่ทำให้เมืองของเราดูดีมากขึ้นจากในวีดีโอหรือจากภาพถ่ายของเมืองในชีวิตจริงก็ได้ แต่เรื่องฟังค์ชั่นการใช้งานนั้น เราอาจจะต้องมานั่งสังเกตุหน่อยว่ามันจะได้ผลดีหรือเปล่านะ 

 

เกมสร้างเมือง อิงกับความเป็นจริงยังไง

  สิ่งที่อยากจะบอกเกี่ยวกับข้อดีของ เกมสร้างเมือง สเกลใหญ่แบบนี้คือ มันทำให้เรารู้เลยว่าชีวิตความเป็นอยู่ของเราในชีวิตจริงที่มันดีหรือไม่ดี และมันเพราะอะไรบ้าง พูดไปอาจจะดูการเมือง แต่ลองมาตัดเรื่องเกมการเมืองออก แล้วมาคุยกับเรื่องสุขภาพและคุณภาพความเป็นอยู่กัน สมมุตว่าเราอยู่ในประเทศที่มีน้ำ มีระบบระบายน้ำเสีย และมีไฟฟ้าใช้ นั่นคือบ้านเมื่องของเราอยู่ในระดับที่มีชีวิตอยู่ได้ อย่างไรก็ตาม มนุษย์ไม่ใช่สัตว์ที่ต้องการแค่จะอยู่ไปวัน ๆ เหมือนกับสัตว์ป่า พวกเรามีความตั้งใจอยากจะพัฒนา หรืออยากจะหาชีวิตที่มันสุขสบายมากขึ้น พอคิดได้แบบนี้ ต้องขอบคุณมนุษย์ที่วิวัฒนาการจนมาถึงจุดที่เรามีความคิดสร้างสรรค์ คอยเฟ้นหาสิ่งใหม่ ๆ มาให้ชีวิตได้ นั่นคือหนึ่งเทคนิคที่จะจุดไฟการเริ่มต้นการอย่างพัฒนาคุณภาพชีวิตที่ดี ซึ่งก็เป็นหนึ่งสิ่งใน เกมสร้างเมือง ที่สามารถทำได้

  เมื่อปัจจัยพื้นฐานเราพร้อม ต่อไปคือการสร้างสิ่งอำนวยความสะดวก ในเกมเราจะได้รับหน้าที่คอยจัดการรัฐสวัสดิการทุกอย่างเพื่อให้คนในเมืองมีชีวิตที่ดีขึ้นได้ ยกตัวอย่างเกม Cities Skylines ที่ตอนนี้อัพเดทมาไกลมาก ๆ และมีอะไรให้เราทำเยอะเต็มไปหมด สิ่งที่อำนวยควาสะดวกสบายหรือให้ชีวิตเราดีขึ้นได้ในช่วงแรก จะเป็นการสร้างสวนสาธารณะ โรงเรียน ตามมาด้วย โรงพยาบาล สถานีดับเพลิง และสถานีตำรวจ ห้าสิ่งที่ว่ามานี้เป็นสิ่งถัดมาที่ต้องมีเมื่อประชากรเราเพิ่มมากขึ้น สวนสาธารณะหรือพื้นที่ให้ผู้คนได้พบปะสังสรรค์หรือใช้เวลาผ่อนคลายจากการทำงาน หลายคนอาจมองว่ามันไม่จำเป็น เพราะไม่มีชีวิตก็อยู่ได้ แต่อย่างที่สองที่เราจะบอกในท่อนนี้คือ มนุษย์มีความรู้สึก และความรู้สึกนั้นมันก็ซับซ้อนกว่าสัตว์ทั่วไป คุณอาจจะต้องการแค่ ความอยู่รอด แต่ไม่ มนุษย์เราต้องการ ชีวิต และการที่เราได้สังสรรค์ ได้ไปสนุกกับเพื่อนหรือสังคม มันคืออีกหนึ่งสิ่งที่ทำให้เรา มีแรงใจ ที่จะให้เรามีชีวิตไปทำงานวันถัดไปได้ ซึ่งถามว่ามันไม่มีได้ไหม ไม่มีเราก็อยู่ได้ แต่มันก็ต้องดีกว่าอยู่แล้วใช่ไหมล่ะ ถ้าเราจะมีมันไว้เผื่อในยามที่เราต้องการ

  เกมสร้างเมือง ได้ใช้เทคนิคสื่อสารสิ่งที่เข้าใจยากผ่านสิ่งบันเทิงให้เราได้เข้าใจกันแบบง่าย ๆ และให้เราได้เห็นว่า ทุกอย่างมันสอดคล้างกัน และด้วยการที่มันสอดคล้องกันนี่แหละ ที่ทำให้การพัฒนาคุณภาพชีวิตมันเป็นสิ่งที่ทำได้ยาก แต่ไม่ได้หมายความว่าให้เราไม่อยากจะเปลี่ยนแปลงมัน แต่หมายถึงถ้าเราต้องการจะทำ อย่าได้คิดแค่พัฒนาอยู่สิ่งเดียว เพราะในงานที่ทำกันเป็นทีมอย่างการสร้างเมือง ต่อให้เราหรือใครวิ่งได้เร็วแค่ไหน มันก็เร็วได้แค่คนที่วิ่งช้าที่สุดของกลุ่มอยู่ดี การที่จะให้อะไร ๆ ในชีวิตเรามันไปข้างหน้าได้ก็เช่นกัน มันผูกกันหมดทุกอย่าง คุณจะมีข้าวกินครบทุกมื้อ มีเวลานอน 8 ชั่วโมง เพื่อออกไปทำงานต่อได้ก็จริง แต่คุณจะทำมันได้นานสักแค่ไหนหากปราศจากแรงจูงใจ การที่เราอยากให้เมืองของเราเจริญหรือล้ำยุค ก็เหมือนการอยากให้วีถีชีวิตของเราสะดวกหรือดีขึ้นกว่าเดิม เพียงแต่มันก็ยังต้องอาศัยรากฐานที่พร้อมจะเคลื่อนที่ไปพร้อมกัน